OPEN MONUMENTENDAG STEDEBROEC: september 2014

Een feest, zo kunnen we de open Monumentendag van 2014 wel noemen, wat was het gezellig aan de haven. Het thema was dit jaar “reizen” en daarom hadden wij ook als locatie de haven gekozen, want vanuit hier begonnen toch wel de meeste reizen. Nu kom ik zelf uit een tuinders familie en was dus vrij onbekend met het varende gebeuren rond de haven, het enigste varende object wat wij hadden was een motorschuit, met een Lister motor er in. Het verbaasde mij hoeveel scheepvaart bloed er nog rond de haven leefde, de fototentoonstelling die in Pampus stond begon die dag ook uit te groeien naar een reünie. Maar ook bij de motorschuiten was het een gezellig samen zijn met de mooiste schuiten. De buitenhaven waar de “Stella maris” en “centrum varend erfgoed” lag heeft deze dag een hoge bezoekers aantal gehad, en menig bezoeker heeft zich gewaagd aan een zeiltochtje.

De overhaal.

Gelukkig was deze gerepareerd en heeft zijn diensten weer bewezen als enigste functionerende overhaal in Nederland. Wat een belangstelling was hiervoor, Cees Meijne werd door vele toeschouwers de gehele dag op de vingers gekeken als hij schuiten over zetten van polder niveau naar het Markermeer. Op het pad langs de overhaal was er regelmatig filevorming, het was echt een attractie. Een kleine twintig tal Westfriese veldschuiten die meedingen naar “de Gouden Westfriese veldschuit” werden overgezet naar de haven. Tussen deze veldschuiten zaten echt prachtige exemplaren, sommige waren echt helemaal af maar ook waar nog aan gewerkt werd. Ook de uitrusting was geweldig, de een had een lading bloembollen en bij de ander stond een geit te mekkeren. Ook waren de meeste deelnemers in de folklore tuinders klederdracht, wat maakte dit geheel een fantastisch plaatje. Voor de bezoekers die opgestapt waren bij de molen in de pendelschuit was het ook een mooie belevenis om overgezet te worden met de overhaal.

De gouden Westfriese veldschuit.

De opkomst was zeer goed te noemen, er zaten echt varende monumenten tussen. De winnaar was de Heer Braakman met een Botman schuit voorzien van een benzine Albin motor met keerkoppeling. Alles was zeer netjes aangekleed, de bollen zaten in originele bakken en zelfs de theestoof en stikke trommel waren aanwezig. Ook ontbrak hier het traditionele Manchester pak niet en ik zag zelfs een soort van Pietje Bel aan boord. Dit alles te samen was goed genoeg voor de titel De Gouden Westfriese veldschuit, een eer volle titel die in de vorm van een miniatuuruitvoering vaste gestalte werd gegeven. Het was voor de deskundige jury, die bestond uit Nico Kooi en Gerard Sijm, niet gemakkelijk om een winnaar aan te wijzen. De deelnemers kwamen uit de hele streek vandaan, maar er waren ook veldschuiten uit Enkhuizen, Wervershoof en Onderdijk aanwezig, hier zijn wij natuurlijk heel trots op. Stiekem hoop ik dat deze titel voortgezet kan worden in een toekomstige wedstrijd. Wij gaan op zoek naar een vereniging of club die dit voort kan zetten. Wat ook nog even gemeld moet worden is de schuit van Botman met een aantal oude motoren aan boord, hier zaten prachtige exemplaren tussen.

Fototentoonstelling

In het verengingsgebouw “Pampus” was een grote fototentoonstelling opgesteld. Hier kon men alle foto’s en informatie vinden vanaf de VOC tijd tot nu. Maar liefst 200 foto’s over de haven en zijn schippers kon men hier bewonderen. Hier werd aan de tafeltjes menig herinnering opgehaald en adres uitgewisseld. Ook waren er prachtige korte historische verhalen te lezen, verzameld en aangeleverd door Gerard Sijm. Een daarvan ging over de veiling met zijn wachttijden en dat er dan menig borreltje gedronken werd, zoveel zelfs dat men zei dat er jaarlijks meer gedronken werd dan dat er water in de kolk stond. Nu ik tijdens de tentoonstelling keek naar de bar denk ik dat Gerard Sijm nog niet eens zoveel overdreef. Het was hier de hele dag gezellig druk en de Gastheer Chris Messchaert had het prima voor elkaar.

Om de kolk

Vele losse activiteiten waren er om de kolk, zo had de haringroker het de hele dag druk, het bleef niet alleen bij haring roken. Zo kwam de paling ook al snel in de ton te hangen en werd er zelfs rode poon gerookt. Ik heb me laten vertellen dat de paling fantastisch smaakte. De grote stationair motor van Dhr. Postma had ook veel bekijks, met grote regelmaat hoorde je een mooie ”plof” over de haven gaan. Maar ook enkele kleinere motoren draaiden vrolijk mee, leuk om te zien als een bezoeker net langs de motor liep en een onverwachte plof gaf. Het Centrum varend erfgoed Hoorn stond er met een kraam om hun stichting te promoten en zeiltochtjes aan te bieden. Hier werd goed gebruik van gemaakt.

Buitenhaven.

Al weken werd er over gepraat, de Stella Maris komt naar de Broekerhaven om haar verjaardag te vieren met open monumentendag 2014. En eindelijk, daar was zij dan, zaterdagochtend opgewacht door de eerste bezoekers arriveerde zij in de buitenhaven. Wat een belangstelling heeft ze gehad op 14 september, eigenaar Ton Lemmers had over aandacht niets te klagen. De hele dag door was er aanloop en zelfs de familie Mantel, oud eigenaar van de Stella maris, was aanwezig. Vanwege deze unieke situatie is er gelijk een groepsfoto gemaakt. Wij moeten Jan Deen nog hartelijk danken voor de medewerking hierin. Stichting varend erfgoed Hoorn was aanwezig met drie schepen, de Hoorn 1 en 20 verzorgden korte zeiltochtjes, deze moesten dan ook regelmatig uit varen met de bezoekers. De mk63 was net een varend museum schip, wat een plaatje, ze werd daarom ook regelmatig op de foto gezet. Een Staverse jol lag ook in de buitenhaven, lang geleden lag de haven er vol mee, maar nu zijn ze een zeldzaamheid. De Jol was gerestaureerd door de LWBO uit hoorn en zag er fantastisch uit.

De molen Ceres.

Als of de molen zelf nog niet genoeg aantrekkingskracht had was hier een springkasteel opgesteld wat als een magneet werkte. Zo’n driehonderd bezoekers werden hier alleen al geteld, waarvan er veel de pendelschuit instapte. Ook in de molen was aan belangstelling geen gebrek, velen klommen de trappen op om de prachtige houten constructie en mechanisme te bewonderen en de verhalen van de molenaars aan te horen. Gelukkig stond er genoeg wind om te draaien en was de molen ook nog eens prachtig versierd. Het is natuurlijk ook een unieke locatie met prachtige nieuwe aanlegsteiger, we zijn blij dat we daar gebruik van konden maken.

De jeugd.

Voor de jeugd hadden wij dit jaar een speciaal programma in verband met 650 jaar stadsrechten. Natuurlijk was er weer de speurtocht met vragen over elk onderdeel van het programma. Hierin zaten weer pittige vragen maar toch waren er enkele speurneuzen die ook deze vragen perfect wisten te beantwoorden. Als extra onderdeel voor de jeugd hadden wij dit jaar “Klompjes schilderen” de opdracht was eenvoudig. Schilder een klompje, maak er bijvoorbeeld een bootje van of iets met het thema van 650 jaar stadsrechten Stedebroec. Hierbij kwamen ware kunstenaars naar voren, er zaten echt prachtige exemplaren tussen. Burgemeester Marian Goldsmeding heeft de klompjes gejureerd en drie prijswinnaars aangewezen. De kleurrijke klompjes zijn enige weken op het gemeentehuis geëxposeerd.

De Oude Kerk

Op de valreep kwam de oude kerk uit Grootebroek met het verzoek of ze ook meekonden doen met de Open Monumentendag. Gelukkig kon nog net met een persbericht de aansluiting van de kerk verkondigd worden. Op zaterdag 13 september was de kerk open en kon deze genieten van een goede belangstelling. Zo’n 125 mensen waren die dag bij de oude kerk op bezoek. De helft daarvan heeft de kerktoren beklommen en genoten van het uitzicht over De Streek en het Grootslagpolder. Alle bezoekers werd koffie aangeboden en voor de kinderen was er limonade, dat is toch wel heel gastvrij.

Frank Pennekamp

OMD commissie Stedebroec